Obawy związane z pracą podczas pandemii COVID – 19 to temat nie najświeższy. Mimo wielu nadziei wirus nie pożegnał nas szybko, a trwa na całym świecie już od ponad półtora roku. W związku z tym pandemia nie jest sytuacją chwilową, a staje się rzeczywistością. Dlatego praca w aktualnych warunkach powinna być określona prawem.

Uregulowania w “tarczy antykryzysowej 4.0.”

Dotychczas w obiegu prawnym, podstawą do wykonywania pracy zdalnej był art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 z późn. zm), która mówi, że podczas obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z przyczyn wywołanych rozszerzaniem się wirusa COVID-19 (oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu) pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie określonej w umowie pracy, przez sprecyzowany czas poza miejscem jej stałego wykonywania.

Projekt nowelizacji

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zawiera liczne rozwiązania dotyczące pracy we wskazanym trybie. Co ważne i poprawne prawnie, pojawiła się ustawowa definicja pracy zdalnej, w brzmieniu: praca zdalna polega na świadczeniu pracy całkowicie lub częściowo poza stałym miejscem pracy, lub siedzibą zakładu pracy, a praca ta polega na wykonywaniu jej zgodnie z zawartą umową o pracę lub na podstawie konkretnego wskazania przez pracodawcę.

Pracodawcy przydzielono nieograniczone pod względem czasowym prawo do kierowania pracowników do pracy w trybie zdalnym, w przypadku stanu epidemii/nadzwyczajnego, i gdy jest to konieczne by przeciwdziałać dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa. Wynika to z prawnego obowiązku ciążącym na pracodawcy, który dotyczy zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Co więcej w aspekcie zasad BHP nowe zmiany ustanawiają obowiązek pracodawcy do przekazania pracownikowi, który pracuje zdalnie informacji dotyczących ryzyka zawodowego, jakie potencjalnie łączy się z wykonywaniem pracy w domu. Pracownik powinien złożyć oświadczenie, zgodnie z którym potwierdza, że warunki, w których świadczy pracę są bezpieczne i higieniczne. Jest to przejaw panujących procedur w warunkach stacjonarnej pracy – w zakładach pracy również, to pracodawca odpowiada za zachowanie bezpieczeństwa. Nowelizacja aktualizuje zakorzenione zasady na szczebel pracy zdalnej.

Trudno na razie określić, kiedy konkretnie pracę nad zmianami w Kodeksie pracy dobiegną końca. Obecne rozwiązania są obowiązujące nadal i będą obowiązywały do 3 miesięcy od chwili odwołania stanu epidemii ogłoszonego z przyczyn pandemii.